Eerste hulp bij een kwallensteek

Eerste hulp bij een kwallensteek



Ieder jaar spoelen ze in grote getallen aan op de stranden van onze Belgische kust: de kwallen. Overgeleverd aan wind, stroming en getijden komen de moeilijk zichtbare, geleiachtige lichamen en irriterende tentakels van de kwallen wel eens in contact met zwemmers. Maar wat doe je dan bij zo’n kwallensteek?

Bij algemene symptomen (zwelling van gezicht of lippen, problemen met ademhaling…) of indien men zich onwel voelt, bel 112 of raadpleeg onmiddellijk een dokter.

  1. Spoel de aangetaste huid met zeewater. Gebruik hier geen zoet water voor, want dit kan de niet afgeschoten netelcellen alsnog activeren.
  2. Zichtbare tentakels kunnen door middel van een pincet of wattenstaafje worden verwijderd. Om onzichtbare tentakels te verwijderen kan men scheerschuim aanbrengen en voorzichtig schrapen met de rand van een stukje karton of bankkaart, van de tenen of vingers naar boven toe.
  3. Er worden verschillende middelen voorgesteld om de activering van niet afgeschoten netelcellen te voorkomen, zoals het gebruik van azijn, alcohol, ammoniak of natriumbicarbonaat (maagzout).
    Het gebruik van azijn wordt niet aanbevolen voor kwallen in onze regio. Voor sommige tropische kwallen kan een behandeling met azijn wel zinvol zijn.
    Het is niet aan te raden op de kwallensteek te urineren.
    Vermijd wrijven of schuren met zand op de aangetaste zone.
  4. De pijn kan verlicht worden door het getroffen lichaamsdeel in heet water (max. 45°C) te baden gedurende ongeveer 20 minuten. 
  5. Hoewel de effectiviteit van onderdompeling in heet water niet is onderzocht voor alle vergiftigingen door kwallen, is het redelijk om dit voor te stellen om de eiwitten in het gif te deactiveren. Bij gebrek aan warm water kan het aanbrengen van een ijszak ook verlichting brengen.
  6. Desinfecteer de aangetaste zone.
  7. Als de pijn aanhoudt, of indien de aangetaste zone tekenen vertoont van een ernstige ontsteking, raadpleeg een dokter.
  8. Bij oogcontact spoelen met fysiologisch water. Elk contact met de ogen dient door een arts te worden onderzocht.
  9. Het is aan te raden de aangetaste zone te beschermen tegen de zon om kans op vorming van littekens (bruine vlekken) te verminderen.

Gerelateerde blogposts
Ontdek meer