Historische route - Albert Einstein in De Haan

Deze route is 2,3 km.

Het is geen geheim dat Albert Einstein in 1933 enkele maanden in De Haan verbleef voordat hij voorgoed naar de VS emigreerde. Het bezoek van de Nobelprijswinnaar liet zo zijn sporen na (vooral dan in de vorm van een standbeeld op het pleintje aan de Normandiëlaan).

Een beetje voorgeschiedenis

Op 28 maart 1933 meert de 54-jarige Einstein met zijn vrouw Elsa aan in Antwerpen aan boord van de SS Belgenland. Omdat Hitler op 23 maart aan de macht kwam en Duitsland neigde naar het Naziregime, leverde Einstein zijn Duits paspoort in en nam ontslag bij de Pruisische Academie. Daarna verbleef hij samen met Elsa in het Kasteel Cantecroy in Mortsel, bij zijn vriend professor Arthur De Groodt en zijn vrouw.

Mevrouw De Groodt huurde dan 2 villa’s in De Haan, een voor haar en haar gezin en een voor de familie Einstein.

Tramstation De Haan aan Zee

Oude foto van Tramstation de Haan in hedendaagse setting

Onze route begint aan het pittoreske (en bekende) tramstation van De Haan Aan Zee, waar Einstein en zijn vrouw op 31 maart 1933 aankwamen vanuit Oostende. Hij had de Kusttram genomen vanuit het station van Oostende.

Wandel via de Leopoldlaan richting park La Potinière. Sla dan links af  naar de Jean D’Ardennelaan en nadien rechtsaf naar de Shakespearelaan.

Villa Savoyarde

Shakespearelaan 5 - Toon op de kaart

Oude postkaart met daarop Villa Savoyarde in De Haan. Uitgever Nels en © Gemeentearchief De Haan
Oude postkaart met daarop Villa Savoyarde en La Maisonette - Via Beeldbankkusterfgoed. Uitgever: Nels. Edit: L. Van Wonterghem, Coq sur Mer. © Gemeentearchief De Haan

Villa Savoyarde en het aanpalende huisje La Maisonette staan vandaag de dag nog altijd overeind, maar heeft toch wel een makeover ondergaan. In Villa Savoyarde verbleven de Einsteins en in La Maisonette verbleven de De Groodts, maar de huizen waren iets kleiner in die tijd dan nu. Later zouden ook Helen Dukas (Einstein’s secretaresse), Walter Mayer (zijn wetenschappelijk assistent) en Margot Löwenthal (de stiefdochter) zich voegen bij Einstein en zijn vrouw.

Einstein zat niet stil tijdens zijn verblijf en reisde heel wat af: zo ging hij naar Brussel, Londen en speelde hij zelfs een vioolrecital in het Kursaal in Oostende.

Wandel verder richting de rotonde en volg de Dürerlaan totdat je op de zeedijk bent.

Zeedijk De Haan

 Toon op de kaart

In die periode dat Einstein in De Haan verbleef raakte hij ook bevriend met Vlaams kunstschilder Alfons Blomme. Stiefdochter Margot genoot van tekenlessen van de schilder in zijn villa, waar Einstein en zijn assistent ook gebruik maakten van de studio. Villa Memlinc zou ergens aan de zeedijk van De Haan hebben gelegen, ter hoogte van de huidige Ensorlaan, maar volgens sommige bronnen zou Blomme in Villa Martha aan de Driftweg hebben gewoond. Het portret dat Blomme van Einstein op 8 mei 1933 maakte zou nochtans aan Villa Memlinc bij de duinen zijn gemaakt.

Wandel een stukje over de zeedijk in oostelijke richting. Zo geniet je een beetje van de zee en kun je eventueel een hapje eten. Sla rechtsaf richting het Christianaplein en steek de Koninklijke baan over naar de Bretoenselaan. Volg dan de Bretoenselaan tot je aan het pleintje op de Prinses Astridlaan komt.

Au Coeur Volant en het Einstein standbeeld

Prinses Astridlaan 25 B / Normandiëlaan 25  - Toon op de kaart

Standbeeld Einstein op het pleintje aan de Normandiëlaan in De Haan
Het standbeeld bevindt zich op het pleintje tegenover de plaats waar restaurant Au Coeur Volant zich bevond. Kunstenaar: Johnny Werkbrouck

Op 3 augustus 1933 werd Einstein uitgenodigd door toenmalig Frans minister van Onderwijs Anatole De Monzie om te gaan eten bij het enige tweesterrenrestaurant in De Haan in die tijd, Au Coeur Volant. James Ensor zou ook van de partij zijn. In 1993 werd het gebouw uitgebreid met een appartementsvilla.

Op het pleintje tegenover kun je trouwens een foto maken met de Nobelprijswinnaar! Of ja, met zijn standbeeld toch. Het beeld werd in 2006 geplaatst en gemaakt door Johnny Werkbrouck.

Wandel verder via de Normandiëlaan richting Park La Potinière. Sla bij het park links af en volg de weg tot de Maria Hendrikalaan. Sla af en wandel verder op de Maria Hendrikalaan tot Hotel Belle Vue.

Hotel Belle Vue

Koninklijk plein 5 - Toon op de kaart

Grand Hotel Belle Vue in De Haan
Grand Hotel Belle Vue, 2018

Na een lange wandeling zat Einstein wel eens graag op het terras van hotel Belle Vue, liefst aan een tafeltje dicht bij de deur van het hotel. Want daar scheen immers de zon het langste. In de late namiddag genoot hij er dan van een kopje koffie en een stuk kramiek (soort krentenbrood). In de bistro kun je er nu genieten van een lekkere maaltijd

Bistro Place Royale | Open van maandag tot zaterdag van 18:00 tot 20:30

Vertrek uit De Haan

Op 9 september 1933 vertrekt Einstein uit De Haan na de moord op joodse professor Theodor Lessing, die in Tsjechoslowakije werd vermoord door nazisympathisanten. Hij verblijft even in Engeland waar Elsa zich bij hem voegt zodat ze samen voorgoed naar Amerika kunnen vertrekken. Daar zal Einstein op 76-jarige leeftijd overlijden in het Princeton hospital in New Jersey.


Bronnen

Ontdek ook de route "In het voetspoor van Einstein": verkrijgbaar bij de Dienst Toerisme (in het tramstation) in De Haan voor € 2,50.

Partner Strandverblijf 2HB